Krztusiec to jedna z tych chorób, o której jeszcze niedawno myślano, że udało się ją wyeliminować. Ogromną rolę w tym procesie miały szczepienia ochronne. Aktualnie eksperci zaczynają się obawiać, że choroba może wrócić. Rośnie też liczba rodziców, którzy nie chcą szczepić dzieci. Z danych wynika, że krztusiec zaczyna atakować Europę. W ostatnich latach ogniska choroby zlokalizowano m.in. w Czechach, Chorwacji, Wielkiej Brytanii, Belgii, Danii i Hiszpanii. Również w Polsce odnotowuje się spory wzrost zachorowań. W przypadku powiatu ciechanowskiego również zauważalny jest spory wzrost.
– Schematy obowiązkowych szczepień dzieci i młodzieży obejmujące liczbę dawek i terminy ich podania wymagane dla danego szczepienia podstawowego lub przypominającego, z uwzględnieniem wieku osoby objętej obowiązkiem szczepienia określa załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 września 2023roku ws. obowiązkowych szczepień Ochronnych ( Dz.U. 2023r. poz. 2077ze zm.) – wyjaśnia Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Ciechanowie Dariusz Drzewiecki.
Z tabeli szczepień obowiązkowych wynika, że dzieci i młodzież od ukończenia 6. tygodnia do ukończenia 19. roku życia podlegają obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciw chorobom zakaźnym: błonicy, tężcowi, krztuścowi i ostremu nagminnemu porażeniu dziecięcemu (poliomyelitis).
Z danych przedstawionych nam przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ciechanowie Dariusza Drzewieckiego wynika, że co roku zmniejsza się odsetek dzieci zaszczepionych zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych. W 2020 roku przeciwko krztuścowi było zaszczepionych 99,44% dzieci i młodzieży, w 2021- 99,00%, w 2022- 98,82% a w ubiegłym roku (2023) 98,73%.
– To niepokojące zjawisko przypisuje się m.in. rosnącej od kilku lat działalności ruchów antyszczepionkowych. A przecież należy pamiętać, że tylko duża liczba osób zaszczepionych w danej populacji ( powyżej 90%) może zahamować rozprzestrzenianie się drobnoustrojów, które wywołują choroby zakaźne. Pozwoli zapewnić ochronę nie tylko zaszczepionym , ale też osobom, które z przyczyn zdrowotnych (np. chorujących na nowotwory) nie zostały zaszczepione – podkreśla Dariusz Drzewiecki.
Listy osób uchylających się od obowiązku szczepień swoich dzieci dołączone są przez lekarzy do kwartalnych sprawozdań z przeprowadzonych szczepień ochronnych realizowanych w ramach PSO. Na koniec II kwartału 2024 odnotowano 169 rodziców, którzy pomimo wezwań uchylają się od ww. obowiązku.
Dla porównania warto zaznaczyć, że w 2020 było to 156 rodziców, w 2021 – 144, w 2022 – 136 i w 2023 – 141.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Ciechanowie Dariusz Drzewiecki podkreślił, ze w powiecie ciechanowskim stan uodpornienia populacji dzieci i młodzieży od lat utrzymuje się na poziomie powyżej 95% co zapewnia odporność populacyjną.
– Krztusiec jest ostrą zakaźną chorobą układu oddechowego wywołaną przez bakterie Bordetella pertussis. Jest to jedna z najbardziej zakaźnych chorób, po bezpośrednim kontakcie z chorym ryzyko zakażenia wynosi ok. 80%. Zachorować można kilka razy w życiu i w każdym wieku, łącznie z okresem noworodkowym. Małe dzieci zakażają się zwykle od dorosłych domowników z nierozpoznaną lub późno rozpoznaną chorobą. Szczepienie jest jedynym sposobem zapobiegania zachorowaniu na krztusiec, jednak nie uodparnia na całe życie. Dlatego trzeba powtarzać dawki przypominające szczepionki w wieku dorosłym ( odporność nabyta w wyniku szczepień ustaje po mniej więcej 10 latach) – wyjaśnia Dariusz Drzewiecki PPIS w Ciechanowie.
W ostatnich 5 latach liczba zachorowań na krztusiec kształtowała się następująco: 2020 -10, w 2021-7, 2022 -4, 2023-4. A w tym roku ciechanowski Sanepid odnotował już 20 przypadków.
Okazuje się, że cykliczne pojawianie się większej liczby chorych ma związek m.in. z wygaszaniem odporności poszczepiennej u osób dorosłych. Liczba osób nieuodpornionych staje się na tyle duża, że obserwuje się skok zachorowań. Jeśli wskaźnik zaszczepienia populacji spada to liczba zachorowań rośnie. W Polsce niestety z roku na rok przybywa też rodziców, którzy nie szczepią swoich dzieci lub odraczają szczepienia i realizują je w późniejszym terminie niż wynika to ze wskazań medycznych.
– Należy przestrzegać terminowej realizacji szczepień, bo immunizacja wykonana w określonym i wskazanym w programie terminie zapewnia ochronę przed zachorowaniem w określonym wieku dziecka – dodaje Dariusz Drzewiecki.
Epidemiolodzy wskazują, że oprócz krztuśca obserwuje się powrót chorób takich jak odra czy infekcje pneumokokowe.
– W Polsce odnotowano w 2024 r. 253 przypadki odry z czego najwięcej bo aż 104 w woj. Mazowieckim, podczas gdy w 2023r. tylko 36 zachorowań w całym kraju, a 11 w naszym województwie. Inwazja chorób wywołanych przez S.pneumoniae w 2024 w Polsce odnotowano 20954, a w tym samym okresie w 2023r. 18603. Na trenie naszego powiatu ostatni przypadek odry stwierdzono w 2019 r. Natomiast inwazja chorób wywołanych przez S. pneumoniae w 2024 odnotowano 7 przypadków a w całym 2023 – 9 zachorowań – zaznacza – Dariusz Drzewiecki PPIS w Ciechanowie.
fot. pixaby
