Wybory do europarlamentu odbywają się w Unii Europejskiej co pięć lat. Parlament Europejski to instytucja reprezentująca interesy obywateli Unii Europejskiej. Państwa członkowskie UE mają prawo podejmować indywidualnie decyzje odnośnie dokładnego terminu głosowania – jedynym ograniczeniem narzuconym przez Parlament jest obowiązek odbycia wyborów parlamentarnych w tym samym tygodniu w każdym państwie należącym do UE.
W marcu ubiegłego roku Rada Parlamentu ustaliła, że okres wyborczy przypadnie między 23 a 26 maja 2019 roku. Według tradycji wyborczej głosowanie rozpocznie się już w czwartek w Holandii, gdzie czas na oddanie głosu trwa cztery dni i kończy się w niedzielę. Najwięcej, bo 21 państw, przeprowadzi wybory do PE w niedzielę 26 maja. Są to: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Litwa, Luksemburg, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Szwecja, Węgry i Włochy. Zgodnie z unijnymi przepisami państwa członkowskie nie mogą podawać oficjalnych wyników wyborów, także tych cząstkowych, do czasu zakończenia głosowania we wszystkich krajach UE. Sondaże exit polls mogą być jednak publikowane. Unijne przepisy nie narzucają też ciszy wyborczej.
Wybory do europarlamentu 2019. Co warto wiedzieć?
Członkowie UE ustalili zbiór wspólnych zasad, których najistotniejszą jest obowiązek stosowania jednej z form reprezentacji proporcjonalnej. Jednakże warto zaznaczyć, że każde państwo posiada prawo do swobody w podejmowaniu decyzji odnośnie istotnych aspektów głosowania. Swobody państw UE: możliwość samodzielnego wybrania systemu wyborczego, ustalenia granic okręgów głosujących i wieku uprawniającego do złożenia głosu, posiadają pełnię praw w wyznaczaniu zasad prowadzenia kampanii wyborczej. posiadają pełnię praw ustanawianiu warunków prawa wyborczego. Zagadnienia związane z wyborami parlamentarnymi są regulowane przez przepisy krajowe. W skład ordynacji wyborczej – zbioru przepisów regulujących sposób przeprowadzenia głosowania – wchodzą: System i progi wyborcze – państwo wyborcze może ustalić minimalny próg podziału mandatów. Próg ten nie może przekraczać 5 proc. – np. w Polsce.
Okręgi wyborcze
Granice okręgów wyborczych – większość państw należących do UE funkcjonuje jako pojedyncze okręgi wyborcze. Wyjątek stanowią Belgia, Francja, Irlandia i Włochy, które kraj podzieliły na szereg mniejszych okręgów wyborczych. Okręgi powstałe z powodów administracyjnych i służące odzwierciedleniu podziału list istnieją w Holandii, Niemczech i Polsce. Prawo do głosowania w wyborach europejskich – wiekiem uprawniającym do głosowania w większości państw jest ukończenie 18 roku życia. Wyjątek stanowi Austria, w której możliwość oddania głosu występuje od momentu ukończenia 16 lat.
Belgia, Luksemburg, Cypr i Grecja są państwami europejskimi w których głosowanie ma wymiar obowiązkowy – dotyczy on zarówno obywateli tych krajów, jak i obywateli innych państw należących do UE przebywających na ich terenie.
Ilu posłów wybieramy?
W kadencji 2014-2019 w PE zasiada 751 posłów. Wszystko jednak wskazuje na to, że na początku nowej kadencji europarlamentarnej Wielka Brytania wciąż będzie państwem członkowskim Wspólnoty. W związku z tym w nowym europarlamencie Polska obsadzi 51, a nie 52 mandaty. Zastosowane zostaną więc przepisy specjalnej ustawy, określającej zasady na jakich wskazany zostanie ten z wybranych w majowych wyborach posłów do europarlamentu, który nie obejmie mandatu.
red.
Więcej w papierowym wydaniu CC